Hier in Suriname vind men dat als iemand dood is, je alleen de goede kanten van iemand moet benadrukken want 'niets dan goeds over de doden.' Ik vind dat onzin. Je moet iemand omschrijven zoals hij of zij echt was. Als dat dan alleen goed is, is dat mooi maar ook de slechte kanten of minder goede kanten van iemand zijn onderdeel van diens persoonlijkheid en je doet iemand, in mijn beleving, geen onrecht door terug te kijken en te zeggen: fok die Christio is er niet meer, hij was telefonisch echt slecht bereikbaar en zoooo wispelturig en hij had er een handje van z'n biezen te pakken en gewoon weg te gaan. Van mij mag dat! Waarom zeg ik dat? Nou:
Mijn opa is overleden, afgelopen zondag. Hij was oud. Zat in een tehuis. Had kwaaltjes. Hij was ook Oostindisch blind, soms Oostindisch doof.
Op zijn laatste verjaardag, waar ik bij was, had hij nergens last van. Zat hij heel de dag domino te spelen met de paar vrienden die nog in Suriname woonden EN nog in leven waren.
Het was prettig hem weer in zijn element te zien. Zo prettig, en dat meen ik, dat ik het geeneens erg vond dat toen ik aankwam hij nog niet letterlijk 'whatever, ben bezig' zei. Ik moest er echt om lachen.
Omdat ik al die jaren in Nederland heb gewoond, is er veel wat je mist van de mensen die achterblijven. Zo ook met opa.
Je hoopt dat hij er nog een tijdje zal zijn ondanks een zeurend gevoel. Want dat had ik al weken. Een zeurend gevoel dat ik hem moest gaan zien. Ik heb t zelfs laten weten aan mijn tante, meerdere malen. 'Hij zit in mijn gedachten, hoe gaat het met hem?, ik moet hem echt gaan zien.'
Hij had namelijk laten weten dat hij de 80 nog wilde halen, dit jaar ging hij richting 81, dus het was al bekend. Toch is het raar als het dan zover is.
Maar hij was nog maar een schim van de man die ik kende als kind. En ik ben wel blij dat hij het was die bepaalde herinneringen weer naar boven bracht.
De trips met hem en oma. Dat hij accepteerde dat oma(OLGA) voor mij echt God op aarde was en hij 'de man van'. Dat hij hoe dan ook trots was op me.
Dat hij, toen ik de eerste keer terug was in Suriname, schrok toen ik verbaal uithaalde naar iemand die probeerde mij onrecht aan te doen. Dat hij zei dat ik kon zwepen met woorden.
Maar het mooiste was de dag dat ik even bij hem zat en hij volop aan het praten was.
Hij lag half in bed, ik zat op de grond of op een bankje, weet ik niet meer, lager in ieder geval. Hij had al drie keer in het gesprek gezegd: "Je krijgt een tien!"
"Wat bedoelt u, opa?"
"Weet je dat niet meer, Christio?"
En ineens explodeerde er een boel beelden in mijn hoofd. Een lachend Chrisje, een lachende oma, een lachende opa. En ik wist het ineens weer.
Hij en vooral oma OLGA waren erop gebrand mij te leren. Ik heb van die lesjes die ik van ze kreeg voor ik naar de Vrije School ging, mijn passie voor schrijven over gehouden.
Maar altijd als hij vond dat ik flink was geweest zei hij: "je krijgt een TIEN!"
Ik was hem op dat moment zo dankbaar voor het terug brengen van een van de fijnste jeugdherinneringen die ik heb. Dat zijn er niet zoveel dus het was me echt wat waard.
Verder kende ik opa als een ruftende man. Na het werk zat hij naast oma op de bank en ik lag op de grond en het was te verwachten dat na het eten het concert van zijn darmen begon.
Als kind kon ik er heel hartelijk om lachen natuurlijk. Hij ging net zo lang door totdat oma snauwde: "Arthur, hou op!!! Ga naar de WC, hoor!" Ik denk dat hij het personage Homer Simpson echt zou kunnen spelen. Zeker als hij mompelde: "oooh mi no firi, mi lesi"(ooo ik heb geen zin, ben lui)
In hetzelfde gesprek wat ik met hem had over de tienen kwam oma OLGA ook weer naar voren.
"Je oma was een heel lieve vrouw!"
Er zat hem iets dwars. Ik denk dat ik wel wist wat. Maar omdat ik dat van horen zeggen heb hou ik dat voor mezelf.
"Je oma maakte zich altijd druk om anderen. Zelfs op het laatste moment. Ze zei tegen me: 'Arthur, pas goed op jezelf. Er is geen andere vrouw die zoveel geduld met je gaat hebben. Gedraag je'. Dat zei ze." Hij keek in de verte toen hij het zei. "Ze heeft gelijk gehad, ik heb nooit meer zo een vrouw als haar gevonden."
Je weet pas wat je hebt als het er niet meer is....
Geen opmerkingen:
Een reactie posten