De nietigheid van de mens en de grootheidswaan van het ego

Voor het werk moet ik dagelijks mensen interviewen. Meestal is dat leuk, soms gewoon werk en af en toe echt niet leuk. Bijna onprettig. Vooral als je te maken krijgt met emotionele reacties waarbij mensen dan geheel de kern van het verhaal missen. 

Zo besteedde ik gisteren driekwart van een gesprek aan het kalmeren van een schoolhoofd. Ze was boos en voelde zich gepasseerd. En ik kreeg de wind van voren. Gelukkig bleef ik rustig. 

Toch ging het door mijn hoofd dat het eigenlijk onacceptabel was dat een schoolhoofd van een lagere school zich zo liet gaan, zich verexcuseerde, weer liet gaan, verexcuseerde en gewoon weer liet gaan!! 

Ze werd totaal geleid door emoties en ratio was echt ver te zoeken. Als zij bijvoorbeeld op de Zinniastraat stond met haar emoties dan was haar ratio ergens in een grot in het Himalayagebergte. 

Een die nog ontdekt moest worden door de mens. Waar het dus allemaal nog rauw, oer en wel puur was. Als je die grot in zou gaan, kreeg je dus een perfect beeld van hoe het was toen er nog geen regels waren en nuances nog moesten worden uitgevonden.

Maar waarom was ze nou zo boos? Ze had een boodschap verkeerd doorgekregen. Ik had namelijk een tip gekregen dat kinderen op haar school shisha-pennen gebruikten. Leraren deden er niks aan. Als er een gevonden was, werd deze niet in beslag genomen maar teruggegeven aan de kinderen.

Ik denk dat het komt doordat ze niet weten wat het is en ze worden niet voor niets pennen genoemd. Op het net zag ik dat er vorig jaar in Nederland ook al een beetje heisa was ontstaan vanwege hetzelfde onderwerp. 

Maar daar kosten die dingen rond de 5 euro zag ik. Hier, hoorde ik, gingen ze voor bedragen tussen de 45 en 75 srd over de toonbank. Kan dus niet anders dan dat een onwetende ouder het heeft gekocht voor een kind. 

Op de site van onder andere het Trimbos Instituut zag ik dat ze nog niet helemaal wisten in welke mate het schadelijk was. Maar het werd afgeraden. Beetje als in de begindagen van XTC in Nederland. Lekker feesten en gebruiken. Effect op de hersenen?! Ja, dat zien we ooit wel dan..

Echter betreft het hier een lagere school! En kinderen 'speelgoed' laten hebben dat hen laat wennen aan roken is sowieso fout. Trouwens, wennen aan roken?! Het is roken!

Het eerste wat het schoolhoofd zei was: "Wellllllllll!!!!!!!!" Zo een Surinaamse "wel" die mijn oma Lene altijd zei als ze een tijd lang had zitten broeien en dan ineens de persoon in kwestie voor zich staan. Als die "wel" kwam dan wist je dat er een lawine van woorden volgde!

Hoe ik durfde haar te beschuldigen van het toestaan van die dingen. Hoe ik durfde iemand als haar met haar opvoedkundige taak te betichten van zoiets. "Mevrouw, waar heeft u het over?!"

Ik vond dat ze het moest weten. Blijkbaar  vonden haar leraren dat niet nodig want ze wist van niets. Het is ook niet zo gek als iemand zo lichtontvlambaar is!

Uiteindelijk gaf ze na meerdere tirades over waarom de persoon niet naar haar toe was gekomen aan dat ze meteen stappen zou ondernemen."Maar ik voel me gepasseerd!"

"Mevrouw, de bezorgde ouder wilde ook de gemeenschap op de hoogte stellen. U passeren was niet de motivatie voor de beslissing de pers te benaderen!". Hielp niet.

Het was wel duidelijk dat haar denkwijze was: oooooo, mijn naam en imago.....ooo, de naam van de school....oo, de kinderen. Het argument dat ze samen met de ouders de kinderen moest opvoeden kwam ook echt als laatste.

Dat geschreeuw vanuit emotie, daar is zij niet de enige in. Vaker zie je dat men hier vanuit emotie reageert maar dan niet op een sociale manier. Het gaat dan meer om boosheid.

Bouterse die vanuit emotie uitspraken doet richting Amerika. Moedig van de oppermier om de olifant uit te dagen maar hij brengt zo wel het hele mierenrijk in gevaar. Foute vergelijking want mieren zijn georganiseerd en olifanten intelligent.

Ik hoop dat mensen het gaan leren om zaken te bekijken vanuit een helicopterview in plaats van alleen binnen hun eigen, door zelfgemaakte oogkleppen, beperkende kaders. 

In zo een kader neemt je ego veel ruimte in beslag. Alles wat binnendringt, raakt dat ego. Verbreed je je visie, en dat kan tegenwoordig makkelijk met internet, dan verruim je je kader. Dan merk je dat je maar een simpel onderdeel bent van een groter geheel. 

Ik kijk vaak naar de sterren. Al van kleins af aan. Mijn vader tilde me op en hield me op zijn arm en samen keken we naar de hemel en de sterren. "Wat is er achter die sterren, papa? Waar stopt het? Kunnen we daarheen gaan?"

De nietigheid van de mens was, voor mij,  vanuit het oergevoel van een kind, toen al een feit. Dat grote gedoe is aan mij niet besteed. Ik word ook bijna niet boos. Lach dingen weg. Feedback hoor ik graag. 

De keren dat ik woede, irritatie of boosheid ervaar, zal ik het wel aangeven. Waarom? Je moet toch altijd je doel in de gaten houden. Ik wilde dat schoolhoofd op de hoogte stellen, dat was mijn doel. 

Een ander had haar waarschijnlijk ook de wind van voren gegeven en dan was er helemaal niks van terecht gekomen. Haar doel was mij de les lezen, die kans heb ik haar gegeven en toen ze uitgeraasd was heb ik het rustig uitgelegd.

Wel jammer dat het niet op een zakelijke manier kon en ze niet vanuit haar functie heeft geredeneerd want dan waren de kinderen op de eerste plaats gekomen en was het gesprek binnen een minuut afgelopen.

Ach, het heeft wel weer geresulteerd in een verhaal. Met meerdere lagen. Net als lapis!Zo lekker, hè, om het dan laagje voor laagje los te trekken en te eten. Je proeft het beter en geniet er langer van!

Ontmoeting met Emmy Hart.. Dromen, Licht en De Bron

Soms hebben mensen een naam die het gewoon helemaal zegt over een persoon. Voor mij is Emmy Hart zo iemand. Ondanks dat ik haar al eerder had geïnterviewd was vandaag de eerste keer dat ik haar persoonlijk heb ontmoet. Ze is een van die mensen met ....een hart... Ja, zij zet zich met hart en ziel in om school drop outs te helpen weer op het rechte pad te komen. 

En dat doet ze vanuit het gevoel dat het haar roeping is en dat ze wordt geleid door een kracht, die zij God noemt. En dat gebeurt middels dromen. Dat was misschien wel het mooiste in het verhaal. 

Dat ze midden in een TV-interview vertelde dat ze had gedroomd. Ik ontbrak haar meteen en dat had ik misschien niet moeten doen maar hoe vaak kom je nou iemand tegen die op de een of andere manier in staat is zoveel goeds te doen en die zich alleen maar laat leiden door dromen?! Ik vond het geweldig.

Ik zie altijd een licht bij zulke mensen. Alsof ze het afgeven of dat het door hen heen schijnt. Zij had het ook. Alsof haar donkere huid doorschijnend was zonder kleurloos te zijn geworden.

Wat ik ook kon waarderen was haar Natural Hair! Niks gestraight of een pruik maar gewoon d'r eigen kroeze haren in twee dikke vlechten die een aureool leken te vormen om haar hoofd.

Het deed me denken aan mijn overgrootmoeder, Oma Nora. Ik was als kind bang voor haar omdat ze bedlegerig was maar er was iets wat ik destijds niet snapte maar wel voelde.

Ik heb t ook weleens gehad bij een hele korte man. (Mag je nou nog dwerg zeggen? Zoja, dan zou ik toch een ander woord willen!). Eerst voelde ik namelijk een energie en ik keek naast me op ooghoogte omdat het net was alsof het een persoon van gelijke lengte was geweest die me had geduwd.

Toen ik dus omlaag keek en zag dat het een klein mens was maar wel met een volwassen ziel of aura die zijn geringe lengte ontsteeg, was ik niet verbaasd maar het was wel het moment waarop ik mijn mening en gevoel over kleine mensen veranderde.

Dat was het ook met Oma Nora denk ik. Ze was verlamd maar ik voelde haar beweeglijkheid terwijl ik het niet zag. Ze vroeg me namelijk altijd om een kus en ook al bleef ik staan of deinsde ik terug, er kwam altijd een punt dat ik moest toegeven aan die kracht, aan haar energie, aan de manier waarop ze zonder een vin te verroeren toch die invloed op me had.

Dat was het dus vandaag ook met Emmy Hart. Ze had licht om zich heen, een twinkeling in haar ogen en door die opmerking over die droom besefte ik ook: dit is er ook eentje. Een die het licht heeft. Een die uit die ene bron weet te putten en daardoor grootse dingen doet.

Ze was meer dan de uiterlijke verschijning die voor me stond. Ze was een persoon waarvan je weet dat haar kracht en energie door alle dimensies gaat. Dat de dood niet het einde zal zijn.

Die bron, vergelijk het maar met het internet of met die boom uit Avatar, is iets waar ik bij sta. Ik kijk ernaar en dat is wat maakte dat ik tegen alles in ging, al mijn angsten opzij schoof en mijn hart volgde, ook geleid door wat ik zag in mijn dromen, en naar Suriname kwam. Maar ook dat gaat met pieken en dalen, soms ben je dichtbij, soms ben je ver.

Het kan wel heftig zijn. Want als iemand spuugt in een bron dan heeft dat effect op hen die putten uit die bron. Voor mij is het zo dat als ik erin zit ik me soms bewust moet afsluiten voor dingen en zakelijk moet kijken, wil ik iets kunnen doen.

Ik heb eerlijk gezegd een traan weggepinkt na het lezen van het artikel over die kinderen in de favelas van Rio de Janeiro. Dat zes agenten een jongetje met een zak vol stenen slaan en tafelpoten breken om hem te doorboren. Hoe kan iemand zoiets doen?! Hoe?!!! Ik kan een heel blog vullen met de woorden HOE en WAAROM als ik eraan denk.

Dat zijn de mensen die het licht verduisteren en het negatieve tot uiting brengen. Ze gooien zwarte bijtende azijn in die bron die mij, en anderen die ook gelinkt zijn aan die bron, van binnen aanvreet en mijn hart zeer doet.

Maar om grootse dingen te kunnen doen (dat kan zijn iemand die mijn stuk leest en besluit een goed doel te steunen. Het grootse zit voor mij in het kleine), zal ik me toch echt weer helemaal moeten overgeven aan die bron en door bijten en mezelf afsluiten. 

Dat is na het gesprek met Emmy Hart niet meer eng. Ik heb gezien dat je een extensie van die bron kan worden en anderen zo inspiratie geeft. 

Emmy Hart zoekt een plek om een internaat te bouwen voor haar dropouts. Omdat ze nog steeds in hun oude omgeving blijven is de kans groot dat ze terugvallen. 

"Ik droomde dat ik geld uit de lucht zag vallen, op mij",  vertelde ze terwijl ze die geldregen met haar handen en vingers uitbeeldde. 

Ik heb het woord gericht tot de camera. De gemeenschap, dat zijn wij. Dat er dropouts zijn komt ook door ons. Laten we haar niet alleen laten in haar werk want het kan heel simpel. Als veel mensen een SRD geven heb je op een gegeven moment heel veel SRD's..... 

Wat er gebeurt in een gemeenschap komt in principe door en heeft invloed op alle leden van die gemeenschap. Goed of slecht. Ik zei het al eerder, grenzen vervagen en we worden een grote wereldgemeenschap. 

Die stok door het lichaam van een jongetje in een favela in RIO doorboort ook mijn hart. De geestelijke pijn van je kind baren in een gevangenis in Sudan omdat je een ander geloof hebt, breekt niet mijn vliezen maar wel mijn hart... 

Dat je het niet ziet wil niet zeggen dat het er niet is dus sluit je ogen er niet voor..

Surineds, Euronamers en dag van de diaspora

Gisteren  belandde ik in Spice Quest. Een van de betere restaurants in niet alleen Paramaribo maar heel Suriname. Het eten was er voortreffelijk, de bediening correct (maar natuurlijk heb ik wel wat punten) en het gezelschap was prettig. Dat waren allemaal Surineds of Euronamers.

Wat eten betreft, was het prettig om even ergens te zitten waar je 'met bestek' moest eten. Kleine porties maar wel veel gangen en bij het dessert zat ik ook echt vol. Gemarineerde biefstuk, vis, gefrituurde oker in deegbeslag(dat was echt het lekkerst voor mij, jammer dat het een half okertje was), het was allemaal op niveau en dat mag wel want eigenaar Patrick Woei is wel een van de betere, misschien wel de beste, chef in dit land. Wat mij betreft.

'is een kipsalade, hoor' kreeg ik te horen bij het uitserveren. Nee! "het is een salade met kip, glasnoodles, tjapar en geroosterde pinda's" zeggen we dan. Boem! Veel lekkerder!!!

Toch waren er wat verbeterpunten. Vooral wat betreft de bediening. Zo hebben twee mensen dik een half uur gewacht op een eerste drankje. En werden de gangen met flink wat tijd ertussen(niet te lang maar genoeg tijd) geserveerd maar moesten de kelners toch bij elke gang rennen om bestek te halen. Een keer kreeg ik bestek met vlekken erop maar ik had een heel mooi gouden servet waar ik het maar zelf mee opgepoetst heb.

dit was dus echt super lekker! garnaal nog sappig, aubergine goed gekruid en dat stukje oker, hmmmmmm!!!

Daarnaast deden ze iets waarvan ik vind dat het echt NOT DONE is een zogenaamd sjiek restaurant. Zeker als je bedenkt dat mijn kelners in de Bazar dat niet van mij mochten doen. Het is gewoon slordig en staat onprofessioneel. Ik heb het over het afruimen van borden en dan alles voor de neus van de gasten opstapelen, herrie met bestek maken, etc. Ik heb het dan over glazen vasthouden bij de drinkrand en borden die met een knal op tafel werden neergezet. De vriendelijkheid maakte veel goed, maar een kleine training zou op zijn plaats zijn. En ja, ik ben leermeester in de horeca en ik heb al gesproken met iemand van een horeca-opleiding hier. Echter nooit meer iets van gehoord en wat ik nu doe is nog steeds erg leuk!

tussengerecht met vis en een puree van kweetnietwanthetisnietverteldbijhetuitserveren en een garnituur van komkommer en gekonfijte gember. hmmmmm!

Zoals ik al zei was het even een verademing om van gedachten te kunnen wisselen met Surineds en Euronamers. Een van de opmerkelijke dingen was dat je hier pas beseft dat je eigenlijk een deel van  jezelf, in dit geval het accent, heb opgegeven om te erbij te horen in Nederland en dat het nu weer zou gebeuren eigenlijk. Maar omdat je een stuk ouder bent, doe je het niet want mensen moeten je accepteren zoals je bent.

fried rice en gemarineerde biefstuk met kai-lan. hmmmmmm!

Of dat mensen constant denken dat je in het paradijs hebt geleefd maar niet de andere kant van het verhaal (willen)weten. Dat het keihard werken was in Nederland. Twee keer zo hard omdat je jezelf extra moest bewijzen. Of van die stiltes als je ergens binnenkwam, waar je de enige allochtoon was. En dat je dan 'thuis komt' maar eigenlijk gewoon weer een allochtoon bent. Dat je constant moet aanhoren dat je niet moet denken dat je nog in Nederland bent en meer van dat soort ongein.

Ondanks alles bleek dan toch dat ondanks de nare dingen die op ons pad komen, en dat we hier eigenlijk veel harder werken dan in Nederland(je maakt echt langere dagen), we een veel sterker nationalistisch gevoel hebben. We houden echt van Suriname en zien het als ons land ook al zijn we misschien wel een nieuwe aparte groep in de samenleving. 

Wie weet zullen we op een dag misschien wel, naast het vieren van de Hindoestaanse of Javaanse immigratie, ook het punt bereiken dat we een dag hebben waarbij we stil staan bij de terugkeer van de diaspora. Dat we niet alleen gezien worden als lopende euro-melkkoeien maar echt als Surinamers die niet denken dat ze alles beter weten maar ook van het land houden en daarom zijn wedergekeerd om het verder te helpen opbouwen..

Bang voor baby's, stoerdoenerij of belachelijke protocollen...

Soms doen mensen dingen die niet te begrijpen zijn. Zoals een bezoek brengen aan een couveuseafdeling, zoals de minister van Sociale Zaken en Volkshuisvesting vandaag deed. Sociaal is dat, en wel begrijpelijk. Maar dat ze twee bodyguards mee moest nemen in de ruimte waar de baby’s, in couveuses, lagen begrijp ik dan weer niet. Waartegen moet ze beschermd worden?! Tegen het gekrijs van de baby’s?! Of dat ze een boertje zouden laten in haar bijzijn?! Het betrof wel twee drielingen en een tweeling, maar dan nog. 

Daar komt nog eens bij dat ze een aantal dames  had meegenomen, een stuk of zes, die elk een doos droegen. Cadeautjes voor de meerlingen, erg leuk. Maar moesten al deze dames met dozen en al, inclusief de bodyguards in de ruimte van de pasgeboren baby’s?! Lijkt mij niet nodig.

Ik heb de vraag ook meteen gesteld aan het personeel. Een PR-medewerker en de medisch directeur van het ziekenhuis die toevallig naast me stonden. “Is dit wel zo verstandig?! Al cameramensen met hun camera’s, en die dames met dozen en de minister en haar bodyguards?!” Er kwam helaas geen antwoord. Ik heb die vraag nog twee keer gesteld, zeker toen een van die vrouwen met doos en al tegen een couveuse, met baby, botste. “Kijk, dat is toch niet veilig, dan gebeurt dat!”, zei ik. Maar wederom geen reactie.

Een andere collega en ik zijn buiten het hok gebleven. Mensen die mij kennen weten dat ik, wat kinderen betreft, geen grappen maak. Als ik iemand zou moeten vereren zou het niet een door mensen bedachte God zijn ofzo maar dan eerder de natuur of kinderen. Zeker pasgeborenen. Ik besef ook wel dat die heftigheid iets persoonlijks is en ik verwacht ook niet dat anderen dit zullen snappen. Maar ik heb me wel enigszins geïrriteerd vandaag.

Helemaal toen ik uiteindelijk wel een antwoord kreeg op mijn meerdere malen gestelde vraag. “Natuurlijk is het veilig. Die kinderen zijn nu gestabiliseerd. Anders doen we het niet.” 

En dan nog leek het mij logischer om mensen vanachter glas te laten kijken naar de pasgeborenen. En die hofdames van de minister met doos en al buiten te laten wachten. Evenals die bodyguards.Het was echt een zootje ongeregeld daarbinnen en ik ben weggelopen omdat ik er qua werk echt niks mee kon. Al die duwende cameramannen omdat ze elk hetzelfde mooie shot willen schieten. Het was een beetje slecht georganiseerd en ik hoorde achteraf andere persmensen mopperen. “Altijd zo rommelig met die Abop-dingen.”. (Abop is de partij van Ronnie Brunswijk) En ik dacht ‘WDF, heeft dit nu weer te maken met politiek?!’

De minister zelf had niks gezegd wat partij gerelateerd was en toch werd ze in een hoek geschoven. Ook al was ze van die partij en vind ik dat ze niet veel doet van betekenis(toen ik haar ooit vroeg of ze wist van de situatie op Leiding 10, zei ze ‘Leiding 10? Nee, daar weet ik niets van.’ En ik heb haar dus vandaag ook maar niks gevraagd omtrent het gezin wat pas uitgezet was.), kon ik het wel waarderen wat ze deed voor die kinderen en de ouders.

Ze kregen elk nog een gouden kettinkje en dat pakket dat werd gedragen door haar hofdames. Ze zei ook haar hulp toe en dat het de bedoeling was dat het structurele hulp was. Dus niet zoals alles dat vanuit de overheid komt, een paar maanden niets, dan een maand wel, en dan ineens met terugwerkende kracht en dan weer een hele tijd niets.

Ik ben benieuwd wat dat gaat worden in de toekomst en of dat echt zal gebeuren. In ieder geval mag haar bezoek wat gestructureerder de volgende keer en moet ze misschien naar een therapeut om zich te laten behandelen voor die baby-angst want die bodyguards die zelfs tot in de couveuseruimte kwamen..sorry, dat sloeg echt nergens op! 

Cultureel Erfgoed en Sweet Merodia

Een van de leukste tours die een toerist kan doen is de Sweet Merodia Tour. Deze worden georganiseerd door Cynthia McLeod, schrijfster van 'Hoe Duur Was De Suiker?'. Het is en tour met een sociaal karakter, erg mooi, in tegenstelling tot vele andere touroperators die er keihard in zitten voor de money!

Van de opbrengsten, die toeristen betalen, worden schoolkinderen gratis mee op pad genomen. Het is de visie van de schrijfster dat de jeugd moet weten waar ze vandaan komt. Het concept bestaat al 15 jaar en McLeod heeft het echt met veel toewijding gedaan. Toen ik hier op vakantie was, bedacht ik me dat ik echt graag met en voor haar wilde werken. Alleen omdat ik hetgeen zij doet echt kan waarderen. Het is erg om te zien dat veel mensen hier niet de hoeken en gaten van hun eigen land kennen en de meeste toeristen wel. 

op de Sweet Merodia met Cynthia mcLeod

Na het nieuws van Maya Angelou dacht ik ja.. veel 'grote mensen' gaan dood. En vergelijkbaar met Maya Angelou is Cynthia mcLeod.Op een kleinere schaal misschien maar ik denk met net zoveel waarde voor ons land als Maya dat had voor Amerika en, toch wel, de wereld. 

Stel nou dat de dag komt, en laat die nog heel ver weg zijn, dat mw. Mc Leod er niet meer is. Wie gaat dan die tours overnemen? Wie gaat zich bekommeren om de schoolgaande jeugd te informeren over het verleden. Er zou dan weer een gat ontstaan dat niet snel weer ingevuld kan worden.

Of stel dat ze, om wat voor reden dan ook, besluit te stoppen? Zal er iemand zijn die zich dan gaat bekommeren om hetgeen zij heeft gedaan en het voortzetten?
In Nederland zouden er acties ontstaan.. Maar als ik zie hoe gelaten men hier van alles ondergaat... dan zou dit weleens een kaarsje kunnen worden dat uitgeblazen wordt en waar niemand verder naar omkijkt dan.. Jammer zou dat zijn!
Gelukkig is het (nog?) niet zover maar als die dag mocht komen dan wil ik er wel een stokje voor steken!

ze had mijn naam verkeerd verstaan....

Vallen en Opstaan .. And Still I Rise by Maya Angelou

Het was even schrikken toen ik het nieuws voorbij zag komen dat Maya Angelou was overleden. "Oh wat erg.", dacht ik. Maar ik dacht ook "Heb ik nou een boek van haar?". Nee, dat bleek Toni Morrison te zijn. Wat was het dan dat mij zo deed schrikken en bijna even volschieten?

Ineens wist ik het weer. Ze was heel vaak bij Oprah Winfrey geweest en haar stem en manier van praten heb ik altijd geweldig gevonden. Voor mij was deze vrouw de belichaming van het begrip "Bigi Sma". De wijze dingen die ze ook zei leken uit een bron te komen die ergens diep in haar ziel zat. Dezelfde bron waar wij allemaal over beschikken maar waar zo weinig van ons uit kunnen putten.

“We delight in the beauty of the butterfly, but rarely admit the changes it has gone through to achieve that beauty.” 
― Maya Angelou

Het bracht ook een andere herinnering naar boven. Aan het gedicht 'Still I Rise'. Het was in een periode waarin het niet zo goed met mij ging. Heel veel mensen weten tot nu toe nog steeds niet dat ik überhaupt zo een fase heb meegemaakt en van de mensen die dat wel weten is er een klein select groepje dat precies weet hoe de vork in de steel zit. 

Het was een periode waarin ik mij, voor mijn gevoel, schichtig voortbewoog en heel gesloten was. Soms vroeg ik me af hoe ik zou eten en vooral ook of mensen doorhadden waar ik doorheen ging. Het was ook een periode waarin ik veel ondersteuning kreeg van mijn moeder. Ze zei dat ze blij was dat ze me kon helpen. "En het is niet zo dat je erg afhankelijk bent geweest al die jaren, toch?" 

“Courage is the most important of all the virtues because without courage, you can't practice any other virtue consistently.” 
― Maya Angelou

Het bleef me frustreren dat ik na mijn dertigste op het punt was beland dat mijn moeder weer voor mij moest zorgen. Maar ze bleef me steunen en zei altijd "Je komt er wel weer bovenop!" Het was in die periode dat ik het gedicht 'Still I Rise' onder ogen kreeg. Nog wel van iemand die naderhand, zonder de woorden te gebruiken waar ik bij was, heeft bedacht dat ik geld had ontvreemd.

Het was raar.Net alsof iemand je een kadootje geeft in de vorm van een mooi gedicht en je vervolgens een mes in de rug steekt. Ik heb het geaccepteerd en ervoor gekozen alleen het kado te onthouden. De rest was alleen maar modder waar ik toch uit zou verrijzen en achter me zou laten.

“I do not trust people who don't love themselves and yet tell me, 'I love you.' There is an African saying which is: Be careful when a naked person offers you a shirt.” 
― Maya Angelou

Toevallig komt dit gedicht weer op mijn pad, in een periode waarin het beter gaat. Dus i have risen. Maar ik heb helaas weer ook te maken met modder. Voor mij is elke onjuiste gedachte omtrent mijn persoon modder. En daar past het Surinaamse gezegde "Alla Pier Tifi A No Laf' Lafoe" perfect bij.

In ieder geval ben ik er weer even aan herinnerd 'that i shall rise'. Wat er ook gebeuren zal.Even dacht ik dat ik, in Suriname, alleen zou staan in mijn bezinningsmoment omtrent Maya Angelou. Maar gezien de statusupdates die voorbij komen op Facebook valt het wel mee.

“My mission in life is not merely to survive, but to thrive; and to do so with some passion, some compassion, some humor, and some style” 
― Maya Angelou

De (gekleurde)mensheid is een icoon kwijtgeraakt. Voor mij van het kaliber van Martin Luther King, Nelson Mandela of Ghandi. Zij had haar stem en dichtkunst als wapen. Het is jammer dat zo weinig mensen in Suriname haar kenden('uuhm, waar ik moet haar van kennen?!')maar 'times, they are a changing'. 

Grenzen vervagen door het internet en andere digitale toepassingen. Dat wil zeggen dat de volgende Maya Angelou hier veel bekender zal zijn, of misschien wel hier vandaan komt....

Still I Rise

You may write me down in history
With your bitter, twisted lies,
You may tread me in the very dirt
But still, like dust, I'll rise.

Does my sassiness upset you? 
Why are you beset with gloom? 
'Cause I walk like I've got oil wells
Pumping in my living room.

Just like moons and like suns,
With the certainty of tides,
Just like hopes springing high,
Still I'll rise.

Did you want to see me broken? 
Bowed head and lowered eyes? 
Shoulders falling down like teardrops.
Weakened by my soulful cries.

Does my haughtiness offend you? 
Don't you take it awful hard
'Cause I laugh like I've got gold mines
Diggin' in my own back yard.

You may shoot me with your words,
You may cut me with your eyes,
You may kill me with your hatefulness,
But still, like air, I'll rise.

Does my sexiness upset you? 
Does it come as a surprise
That I dance like I've got diamonds
At the meeting of my thighs? 

Out of the huts of history's shame
I rise
Up from a past that's rooted in pain
I rise
I'm a black ocean, leaping and wide,
Welling and swelling I bear in the tide.
Leaving behind nights of terror and fear
I rise
Into a daybreak that's wondrously clear
I rise
Bringing the gifts that my ancestors gave,
I am the dream and the hope of the slave.
I rise
I rise
I rise. 

Maya Angelou

Is het ook naaktheid?

Vandaag zag ik foto's voorbij komen van die monokini's ontworpen voor vrouwen die borstkanker hebben overleefd en dus maar een borst hebben. Ik vond het prachtige ontwerpen. En in eerste instantie viel het mij niet eens op dat het ging om vrouwen die een borst misten. En misschien is missen dan ook niet het juiste woord. 

Ik ben wat verder gaan zoeken en bedacht me dat foto's van vrouwen die over hun littekens hebben getatoeëerd altijd weg worden gehaald. Dat vind ik trouwens belachelijk, ff tussendoor.  Gelukkig kon een Facebookpagina vinden van Monokini 2.0 met een duidelijk verhaal. Een zin is blijven hangen in het hele verhaal:  

 Seeing an exposed breast is considered nakedness, but why is exposing no breast also considered nakedness?

Ja, dacht ik, het klopt wel. Waarom is het ook naaktheid om de plek te laten zien waar ooit een borst was?! 

Verder wilde men ook het ideaalbeeld van de vrouw aan de kaak stellen. Laten zien dat ook met een of geen borst(en) een vrouw mooi kan zijn en niet alleen als ze Angelina Jolie heet.

Ik vond vooral het onthullen van het litteken mooi en het ontwerpen van een kledingstuk dat past bij zo een lichaam en zonder iets te verhullen het lichaam prachtiger maakt. 

Was dit er maar eerder.Ik heb er een artikel aan gewijd in de hoop dat ontwerpers hier geïnspireerd zullen raken, en ook vrouwen die hiermee te maken hebben.

In alles zit schoonheid en het is goed te zien dat we langzamerhand steeds meer gaan inzien dat het zogenaamde ideaal waar we jarenlang aan hebben vastgehouden niet alles is.

Spelt op weg naar Suriname

Afgelopen weekend moest ik opnames maken bij een workshop over brood bakken. Natuurlijk ging ik zelf meedoen en ineens bedacht ik me dat mijn allereerste baantje in een bakkerij was! Bij de gebroeders de Jong in Rotterdam werkte ik elke zaterdagochtend voor 10 gulden per uur. 

Het bracht dus herinneringen naar boven, vooral omdat het mijn eerste en laatste schoonmaakbaantje was. Urenlang broodkratten schrobben en daarna mocht ik meehelpen met het uitrollen van croissants. Goed, de workshop was leuk. Want de (ja de) bakker van de Albert Heijn, Loek Steenland, was erbij en deelde zijn ervaringen met de deelnemers en ik kon hem zo ook wat vragen stellen en ervaringen uitwisselen over brood. 

In Nederland at ik dus alleen spelt. Vrij duur, een halfje kost 4 euro, maar wel gezond en echt heel erg lekker. Dat is dus iets wat ik enorm mis want ik vind het Fernandes brood dat je hier krijgt bij de supermarkt niet te vreten, het smaakt naar zeep en is na een dag al droog. Om iedere keer naar de bakkerij zelf te gaan, aan de andere kant van de stad, is ook een nono. 

niet veel mensen kennen spelt, daarom even deze korte uitleg

Toen ik aan Steenland vroeg of er hier ook spelt te verkrijgen was kon ik me nog net bedwingen na het horen van zijn antwoord en bleef ik stilstaan terwijl ik eigenlijk een vreugdedans wilde maken! Hij zei dat er twee balen spelt onderweg waren en dat er binnenkort in Suriname speltbrood te krijgen zal zijn. 

Natuurlijk voor een achterlijke prijs. Een brood moet ongeveer 20 SRD gaan kosten en zoals ik al eerder zei, ik heb mijn nukken dus zal ik het er wel voor over hebben. Toen we klaar waren met het maken van opnames kregen we een goodiebag mee waaronder een vers gebakken ongesneden volkoren brood, een pak volkoren bloem en ..tadattatattatata een hele kip van TOK!

Het bedrijf waar ik was, de Molen, is een onderdeel van een overkoepelend orgaan waar TOK(staat voor Tis Onze Kip)ook deel van uitmaakt. Het was dus een leuke zaterdag ochtend en ik heb echt genoten van het verse brood. Met mijn telefoon had ik nog een hele mooie foto gemaakt, ook tijdens de workshop, maar helaas: mijn iPhone is gaan rusten en maakt voorlopig absoluut geen aanstalten om wakker te worden.

Ik besefte dat ik een echte warme bakker met GOED brood enorm mis. Ik mis ook een supermarktketen zoals de Albert Heijn ook al zijn er bij mij in de buurt op loopafstand wel zes Chinese supermarkten. Ik mis de gezonde speltcrackers, soja crackers, biologische groenten en fruit, Vifit, jaaa ik mis Vifit enorm! 

watertanden..

In ieder geval doet het me goed te weten dat er twee balen spelt onderweg zijn naar mij en ik kan niet wachten totdat ik weer een hap kan nemen uit zo een brood of van een cracker!

Zeeschildpadden, Dolfijnen en Regen. Veel Regen!

Soms moet je dat stemmetje in je achterhoofd niet negeren. Eigenlijk moet je dat nooit doen. Het is namelijk je intuïtie, een instinct of een soort oerversie van jezelf die tegen je huidige ik praat. En die tweede 'jou'(eigenlijk de eerste), dus het instinct, is altijd gericht op overleven en wat het zegt tegen je heeft dus als doel je te laten overleven.

Matapica

Zo stond ik dus gisteren met een vest in mijn hand. Ook met schoenen en bedacht ik me dat het goed zou zijn mijn telefoon thuis te laten en zei het stemmetje dat ik eigenlijk een regenponcho moest kopen. Op slippers, zonder vest en met telefoon ging ik dus richting Matapica. Ik kon mee met een tour om zeeschildpadden te zien en aangezien het seizoen bijna over is en ik misschien weer wegga, dacht ik ik 'grijpen die kans'. Ik heb het geweten.Urenlang heb ik in de stromende regen gelopen. Doorweekt tot op het bot liep ik te rillen als een natte kat.

zonsondergangen zijn altijd mooi om getuige van te zijn

Het begon allemaal leuk. Bootje op, varen en dolfijnen spotten. Ondanks dat ik meerdere keren een dolfijnen tour heb meegemaakt, was dit de eerste keer dat ik er zoveel zag. Wel vijftien en ze waren zo leuk!! Spelen met elkaar, spetteren, duiken, buitelingen maken, ons echt aankijken daarbij en ik maar foto's schieten met mijn telefoon. Tja, die is verregend, werkt niet meer dus weg alle mooie foto's die ik had weten te maken. 

Steve-O 

Op Matapicastrand aangekomen werd er een kampvuur gemaakt door onze gids Steve-O. Die bleek trouwens uit Rotterdam te komen en sinds acht jaar hier te wonen, op zoek naar avontuur. Die zucht naar vrijheid na leven in Rotterdam herkende ik in hem. Hij liep in gemakkelijk zittende kleding, maakte zich niet druk of het vies werd en ik hoorde het natuurlijk aan het accent, zelfs na acht jaar! Opvallend was de manier waarop hij sprak over de zeeschildpadden. En hoe hij met ze omging toen we er een vonden.

Toen ik klein was heb ik weleens schidpadeieren gegeten en ik herinner het mij als erg lekker. Er was een seconde dat er 'hmm, lekker'door mijn hoofd ging

Heel zachtjes hielp hij haar mee met graven. En hij ging er rustig bij zitten. En ook hij was doorweekt van de regen maar dat deerde hem niet terwijl ik aan het rillen was en langzamerhand steeds chagrijniger werd. En naarmate ik chagrijniger werd, ging het steeds harder regenen met als resultaat dat ik op een gegeven moment als een nukkig prinsje rondliep, behalve als de camera aan was en ik mijn verhaal moest doen.

Ik zou al met de tour meegaan en toen had onze cameraman bedacht dat het misschien wel leuk zou zijn mee te gaan en te filmen. Net zoals vele Surinamers was hij nog nooit zover geweest en ik kon, in tegenstelling tot de rest van de collega's, het zelfinitiatief wel waarderen. Op de regen na was het ook voor hem een belevenis om die zeeschildpadden in actie te zien.

licht schrikt ze af dus mocht er geen flits worden gebruikt en werd er met een zaklamp bijgeschenen zodanig dat het dier niet de bron ziet en alleen een schijnsel dat niet stoort. Zij was net klaar met leggen en sloot haar nest af.

Indrukwekkend was het. Zo een groot beest dat haar ding doet. Eentje keken we recht in de ogen aan en ik voelde me echt klein worden. Ze leek te met haar ogen te vragen wie we waren en wat we wilden en waarom we haar stoorden.Het maakte veel goed wat betreft de regen. We hebben in totaal misschien wel vier uur in de stromende regen gelopen, gewacht en gekeken naar het leggen van de eieren. 

Ik ben blij dat ik het heb meegemaakt en ik ben nog blijer dat ik Matapicastrand heb gezien toen het nog licht was. De lichtval bij een zonsondergang is echt schitterend. Het komt van opzij en is zachter. Ik heb toen ik fotografeerde altijd geprobeerd te werken met natuurlijk licht, soms een tijdlang een locatie bestuderend om erachter te komen op welk tijdstip van de dag er een bepaalde lichtval was. 

Marinio, een van de andere gidsen, in actie. Illustreert goed hoe ik mij op dat moment voelde, happy!

Het is wel balen dat mijn telefoon kapot is. Maar het is maar een apparaat. Wel een waar ik erg aan gehecht was maar dat kwam omdat het een cadeau was van de eigenaar van de Bazar. Van de week zal ik kijken naar een nieuwe Iphone. Ze kosten hier ongeveer SRD 2200. Duurder dan een laptop maar ik wil geen telefoon van een ander merk. Het is een van de nukken die ik heb zoals in de ochtend geen andere koffie willen drinken dan oploskoffie van Douwe Egberts.

Matapica was bijzonder. Het strand. De wind. De dieren(er waren ook kwispelende zwerfhonden. De golven die soms zo hard op de kust sloegen dat het leek alsof er iets knalde. De stilte tussen de golven was voor mij ook bijzonder. En toen ik daar liep in de stromende regen voelde ik me alsof ik werd gereinigd. Het was alsof het een dubbele ervaring was. Een van mij als Chrisje in het nu die opnames maakte dus aan het werk was en getuige was van iets bijzonders. 

ik wou dat ik dit kon hahaha

En een andere ervaring die werd opgedaan door mijn spirituele ik die werd gewassen en ontdaan van alles wat 'zwaar' was.Een paar keer zag ik vanuit mijn ooghoeken twee schimmen enkele meters naast mij lopen. Ze leken hoofdtooien te hebben, goudkleurige lendedoeken en beiden een speer, ook van goud. Het maakte me niet bang. Ik was banger van de golven die op dat moment dreigend dichtbij kwamen en waar we, toen met zijn vieren, nog bijna in het water liepen, deden we ineens een grote stap van het water af.

Thuis gekomen was het zo raar met de hond van mijn buren. Ze heet Charlotte en het kostte heel veel moeite om vrienden met haar te worden maar het is me gelukt. Ze wil geaaid worden en kwispelt standaard, soms piept ze en loopt altijd mee tot aan het einde van het tegelpad naar mijn huis. Vannacht niet. Ze liep mee en kwam op mijn terras toen ik het hek opendeed. Ze keek me recht in de ogen aan en toen ik haar wilde aaien boog ze hoofd op een hele sierlijke manier. Alsof ze in een kostuumdrama meespeelde. 
"
Ze bleef liggen en ik keek haar aan, vermoeid want het was inmiddels twee uur in de nacht. "Charlotte", zei ik, "je mag blijven maar ik wil slapen en dan doe ik het hek weer dicht en dan kan je niet weg straks. Ga alsjeblieft naar voren."Ze bleef me strak aankijken en bij de derde keer stond ze verontwaardigd op. In mijn hoofd hoorde ik de stem van een jong meisje dat zei "Dan niet!!!"terwijl ze snoof of een tjoerie maakte. Ik lachte.

Vanochtend was mijn telefoon nog steeds stuk, mijn kleren nog steeds zeiknat en Charlotte stond weer voor mijn hek te kwispelen met haar staart terwijl ze mij aankeek en ik mij afvroeg of er een verband was tussen mijn ervaring op Matapica en haar gedrag. 

De Rotdag

Vandaag was echt een rotdag. Zo eentje waarbij tot tien tellen niet meer helpt. Het was ook de eerste dag waarop ik tegen mensen in mijn buurt heb gezegd dat ze beter even niet tot mij konden praten omdat ik bij het minste geringste zou kunnen ontploffen. Ik denk dat ik mijn hele mond van binnenuit zou hebben opgevreten van ergernis als het niet zo pijnlijk zou zijn. Omdat het werk gerelateerd is, kan ik niet in details treden maar vandaag zei president Bouterse tijdens een toespraak waarbij zijn microfoon het niet goed deed: "Ik moet maar roeien met de riemen die ik niet heb.." En zo voelde ik mij vandaag de hele dag. 

Veel mensen spreken de president aan met hun noden. Hij maakt er altijd tijd voor vrij en staat de mensen geduldig te woord. Tijdens zijn toespraak vertelde hij dat hij naar de Sawarieweg ging. Daar bracht ik veel tijd door tijdens mijn jeugd en ligt het graf van mijn oma.

De president was te laat op het item en zei daarover "Zo zie je maar weer dat we echt iets moeten doen aan het verkeer!" Of hij doelde op het verkeersongeval van eergisteren waarbij een schoolbus werd aangereden door een truck weet ik niet maar verder zei hij niks over dat ongeval terwijl dat een grotere reden zou zijn om iets te doen aan het verkeer. Toevallig kwam ik ook terecht bij een moeder van wie er vier kinderen in die bewuste bus zaten. Een is thuis aan het herstellen van zijn verwondingen en twee liggen nog in het ziekenhuis. Daarvan is eentje in coma. De vierde is gisteren overleden in het ziekenhuis. Het was heftig om zoiets te doen en je voelt je heel erg machteloos. Het verkeer hier is echt verschrikkelijk en er zijn nu al 27 verkeersdoden gevallen sinds het begin van dit jaar. Vorig jaar waren er ook vier jongeren slachtoffer geworden in het verkeer en toen hoopte men dat het zou veranderen maar helaas. En dat terwijl men op de rijscholen uitvoerig word onderricht in verkeersfatsoen. Dat het resultaat onfatsoenlijk gedrag is, is treurig. Zeker voor zo een moeder van vier die met tranen in haar ogen verteld dat haar zoon die ochtend nog had gedanst voor haar. Het werd in ieder geval een van mijn slechtere interviews en een collega journalist die er was zei ook tegen me dat ik een beetje koud was.

Het was ook wel moeilijk overschakelen. Zeker als je net van een item(het was de opening van een nieuwe bank) komt waar de president lollige grapjes maakt zoals "Ik heb de eerste storting gedaan!" nadat hij van het toilet kwam. Toch was dit niet de reden waarom ik dit blog schrijf. Maar als het komt en eruit wilt dan moet dat dan maar, toch.

"Meneer, ze zijn zo klein u kunt er best een nemen." Ja, dat dacht ik bij elk item en nu ben ik acht kilo zwaarder  en die moeten er nodig weer af!

Bij de opening van de bank werden er hapjes verdeeld. En het is me al een tijdje opgevallen dat er vanuit de overheid veel werd gezegd over een gezonde levensstijl maar dat er bij elk item van een overheidsorgaan dezelfde gefrituurde hapjes geserveerd worden en dezelfde flink met extra suiker gezoete dranken geschonken worden. Ik denk dan: geef dan het goede voorbeeld en serveer fruit of iets anders gezonds. Onlangs was ik bij de zoveelste onthulling van een plantenkas(donatie van een stichting aan een kindertehuis in het kader van geef ze geen vis maar een hengel) en dat was de eerste, en tot nu toe laatste, keer dat er vers fruit werd geserveerd aan de pers en de gasten. En iedereen reageerde enthousiast en het was heerlijk! Het daad bij woord voegen blijkt toch wel erg lastig. Goede van mij was dat ik ondanks het aandringen van de serveersters heb geweigerd een gefrituurde snack te nemen.

ik was blij om te zien dat dit de Surinaamse jeugd was die de president mocht ontvangen. 

Iets anders wat mij vandaag opviel was het standaard multi culti ontvangst commitee bestaande uit kinderen die dan gaan zingen voor de president. Deze was echter heel bijzonder want een daarvan was een albino meisje waar ik stiekem een foto van heb geschoten. Het deed me denken aan het Zuid Afrikaanse model waar ik onlangs een foto van gepost heb. Dat was de eerste keer dat ik een albino mooi vond. Ik ben heel mijn leven gefascineerd geweest door albino's maar door die foto viel het kwartje en zag ik schoonheid. Ik wilde dat extra benadrukken door haar op de foto te zetten voor mijn blog en ik schoot echt uit de losse pols met een verrotte camera en het resultaat was een foto waar ik redelijk trots op ben, ook al was het A-list-picture.

Goed, mijn dag was rot maar zal niet rot eindigen. Het begon wel heel mooie met een mailtje van de Sana Budaya Dance Company waarbij ze mij bedankten voor het artikel dat ik geschreven had. Het deed me goed. Want ik was daarin heel eerlijk over wat ik goed en fout vond en meestal denkt men dan dat je ze echt wilt breken. En al was de rest van mijn dag vrij klote, ik zal toch mijn dag afsluiten met de gedachte aan dat mailtje, het albinomeisje en dat ik NEE zei tegen een vette snack!

Van Een Rups Een Olifant Maken..

Vanochtend ging ik van huis en in geachten huppelde ik over het pad dat van mijn appartement naar de straat loopt. Dat deed ik omdat ik me bedacht dat ik over drie weken een jaar in Suriname ben en dat ik het eigenlijk erg naar mijn zin heb. Al een tijdje is dat zo en ik weet dat het is begonnen toen ik een stuk had gelezen op www.nieuwetijdskinderen.nl en dat ging over bepaalde effecten op de mens terwijl de Aarde in een overgangsfase zit. Niet iedereen gelooft daarin, ik wel. Ik geloof eigenlijk in van alles. 

Niet omdat ik met alle winden mee waai maar omdat ik bijvoorbeeld vind dat elke religie of levensbeschouwing iets heeft, zeker ook de zogenaamde natuurgodsdiensten die eeuwenlang als barbaars werden beschouwd door het Westen en waar nu nog steeds lacherig over wordt gedaan, eigenlijk meer door personen die afstammelingen zijn van mensen die vroeger leefden volgens die natuurgodsdiensten.

Het doet me soms wel pijn als ik merk dat hier in Suriname mensen winti verafschuwen of zich ervoor schamen of dat er in Inheemse dorpen waar geen verharde wegen zijn of moderne voorzieningen wel een kerk staat terwijl de Inheemse taal en cultuur verdwijnen. Niemand staat er bijvoorbeeld bij stil dat alle groepen die naar Suriname kwamen hun eigen cultuur en religie hebben behouden behalve de Afrikanen die hierheen kwamen. Eigenlijk zijn ze (samen met de Inheemsen) helemaal ontheemd, verdeeld en geïndoctrineerd in het Christendom. Zo erg dat zelfs de mensen die in winti of andere (natuur)godsdiensten geloven altijd nog God aanroepen. 

Er wordt respect getoond, onder het mom van je weet maar nooit, maar ik vraag me serieus af of dat omgekeerd ook zo is. En waarom mij dat pijn doet? Omdat ik zelf geen enkel geloof veroordeel. En iemand een ander geloof of andere mensen te horen veroordelen voelt voor mij alsof ik naar mijn eigen voorouders zou kijken en zeggen 'ik haat je'. Of als ik een mes zou pakken en in mijn eigen buik zou steken. Misschien raar en het wil niet zeggen dat ik een allemansvriend ben maar een ieder heeft een waarde, misschien niet in mijn leven maar dan wel in het leven van iemand anders.Alleen al daarom moet men respect hebben voor elkaar.

Volgens sommigen gaan we eigenlijk weer terug naar een soort van basis, naar een soort manier leven zoals beschreven in boeken als De Nieuwe Aarde, De Celestijnse Belofte, Kruistocht naar Santiago de Compostela en zelfs The Secret waar iedereen een tijd lang van in de ban was. In dat soort boeken staat niks nieuws, vond ik. Het was wel goed om ze te lezen en te beseffen dat er meer is dan ons wordt voorgehouden.Nog beter was om eindelijk te zien dat niet-Westerse levensbeschouwingen werden geïntegreerd in plaats van afgedaan als belachelijk en dat men er echt iets van kon en wilde leren. Dat we bijna allemaal het einde van de wereld volgens de Maya-kalender verkeerd begrepen, bewijst dat hoe ontwikkeld we ook zijn, we ergens toch dom zijn. Of ons dommer voordoen om erbij te horen, omdat we bang zijn belachelijk te worden gemaakt om wat we echt geloven.

Gilgamesh

Dat waren de gedachten die ik had terwijl ik over het pad liep om een taxi te pakken en richting het werk te gaan. Ik bedacht me onder andere dat elke cultuur verhalen heeft over hogere wezens die uit de hemel kwamen.Waarom is het dan zo belachelijk om te geloven in buitenaardse wezens?! Elke cultuur heeft verhalen over een tsunami en een ark. Kijken we naar het verhaal van Gilgamesh dan zien we bijzonder veel gelijkenissen met de verhalen in de Bijbel terwijl het veel en veel ouder is dan de Bijbel. En ik bedacht me dat we nu ook elk jaar weer nieuwe trends voorspellen die een bewerking zijn van vorige en dus niks nieuws maar door goede marketing slikken we het als nieuw. Goede marketing... daarom weten de meeste mensen wie Jezus is maar niet wie Gilgamesh was.

The Jetsons

Intussen was ik bijna bij de poort en die wilde ik net open doen toen mijn oog viel op een rupsje dat echt mooi was. Felle kleuren en een soort antenne als bij The Jetsons. En ik maar denken dat ik echt de jungle in zou moeten om dit soort beestjes te zien. Het was prachtig en ook al was ik laat, nam ik toch echt de tijd een mooi plaatje te schieten met mijn telefoon. Zo een klein beestje dat mij eigenlijk ook deed walgen vanwege die peristaltische bewegingen waardoor het vooruit kwam maar mij ook fascineerde vanwege de schoonheid. Dat kleine beestje had een effect op mij. 

Doordat mijn blik viel op het beestje, haar antenne, haar Maja de Bij strepen, kwam er een boel los aan gedachten in mijn hoofd. Het effect van de natuur ofzo. En het mooie is dat ook al woon ik in de stad, ik nog steeds dicht bij de natuur ben en wandelen door de natuur, de omgeving in je opnemen terwijl je rustig ademhaalt is net zoveel waard als een meditatiesessie of een trip met behulp van drugs. Dan heb je er ineens een werkdag op zitten waarbij je van een mooie rups ineens een hele mooie olifant hebt gemaakt..met slagtanden!... en slurf van jewelste!...

Bureaucratie en de Burgerij

Even was ik vergeten dat ik in Suriname was, was weer aan het whatsappen met mensen in NL,  totdat ik mijn mail tussendoor ging bekijken. Ik kwam toen een zin tegen in een perscommuniqué van een districtscommissariaat. Deze zin luidde als volgt: 

"(puntjepuntje) zal haar bureaucratie nu volledig automatiseren om efficiënter hulp te bieden aan de burgerij"

Het was al opvallend omdat het in foutloos Nederlands was. Nog opvallender was natuurlijk het taalgebruik. Er wordt hier nog gesproken over een burgerij maar dat kan nog wel enigszins ook al doet het me denken aan de periode van de Industriële Revolutie. 

Dat er gesproken werd over het volledig automatiseren van 'bureaucratie' smeet mij direct terug naar Nederland. 

Meteen had ik nachtmerrie-achtige visioenen van mezelf terwijl ik me probeerde te bevrijden van een heel groot etiket met een nummer. Maar ik bedacht me ook dat ik niet de exacte betekenis van het woord wist, alleen de negatieve bijklank die het had in Nederland als men het erover had.

Ik ben toen gaan kijken op Google, ik wilde weten of mijn horrorgevoel nou echt klopte, en daar werd het begrip als volgt uitgelegd:

"een organisatiestructuur die gekenmerkt wordt door aan regels onderheven procedures, verdeling van verantwoordelijkheid, hiërarchie en onpersoonlijke relaties"

of

"sfeer van traagheid en starheid door te veel ingewikkelde regels en een te grote macht van ambtenaren"

of

"Verschijnsel waarbij een groot, log, apparaat van ambtenaren de mensen verstrikt in regeltjes en voorschriften en daardoor problemen geeft op het gebied van handel, contacten, enz. Hierdoor verloopt alles traag en is het moeizaam om iets te regelen."

of

is een organisatievorm waarin regels, procedures en afspraken standaard voor iedereen gelijk worden toegepast. Deze vorm van organiseren heeft als voordeel dat iedereen gelijk word behandeld, er duidelijke taakverdeling is en dat er rationeel en efficient gewerkt kan worden.

of

(de overheersing van) het ambtenarenapparaat, leidt vaak tot vertraging bij het tot stand komen van nieuwe ontwikkelingen.

Ja, horror dus. Veel dingen gaan vrij langzaam in Suriname en nieuwe ontwikkelingen worden over het algemeen geïnitieerd door het volk, oh nee 'de burgerij', en pas later volgt het logge overheidsorgaan. 

Dat heb ik me laten vertellen door De Deken van de Orde van Advocaten hier in Suriname tijdens een interview. We hadden het toevallig over een gerelateerd onderwerp waarbij hij aangaf te begrijpen waarom men zei 'power to the people' of de 'macht van het volk'.

Het automatiseren zou moeten zorgen voor efficiënter werken maar ik vraag me af of dat wel gaat gebeuren. Iemand die  niet wilt werken, zal dat niet ineens gaan doen omdat er bijvoorbeeld ineens computers staan waardoor niks meer op de ouderwetse manier moet. 'Yay Facebook, yay porno, yay surinaamse marktplaats, yay Facebook, yay Facebook' zie ik door de hoofden schieten.

En daar komt nog eens bij: 
waarom een districtscommissariaat eerder moderniseren dan een instantie als de vreemdelingendienst of het CBB waar men nog alle papieren op alfabetische volgorde in ladekasten bewaard en met de hand ondertekend en afstempelt?

Goed, zal wel een goede reden zijn die ik niet echt hoeft te weten. Wat ik wel weet is dat het woord bureaucratie veel te weeg bracht bij mij en dat ik dus misschien wel een trauma heb opgelopen toen ik er direct mee te maken had in Nederland nadat ik overspannen was. Een bureaucratisch trauma! Sick, hoor!

Laten we hopen dat het nog lang duurt voor iedereen hier een nummertje wordt, want dat ouderwetse heeft eigenlijk toch wel zijn charme..

Sranan Tongo en identiteitsvorming

Sranan Tongo zou ik niet echt willen spreken. Surinaams spreken met een Nederlands accent is verschrikkelijk. Dat heeft iedereen zelf kunnen horen in 'Hoe Duur Was de Suiker?' en ik zal zelf nooit die woorden vergeten: 'goo naa iensej'. Achteraf dacht ik misschien was het een poging het te doen klinken als 'toen' maar dan zou het bijvoorbeeld toch eerder 'goo naa iensai' moeten zijn omdat dat nog dichter ligt bij 'go inside', waar het vandaan komt.

ABC-boek en een klein leerboekje voor de negers in Suriname(vrij vertaald)

Goed, de film was niet de reden waarom ik over Sranan Tongo schrijf. Ik was enkele maanden geleden bij een lezing over deze taal. Zeer leerzaam en interessant was het. Ik heb namelijk van mijn grootouders geleerd dat men geen Surinaams mocht spreken als kind, het Nederlands werd erin gestampt en daar ben ik ze echt eeuwig dankbaar voor want zowel in Nederland als nu in Suriname komt mij dat goed van pas.
Op die lezing hoorde ik echter dat ten tijde van de slavernij het Surinaams echt de taal was van het land. Natuurlijk, ontstaan om te communiceren met de slaven, maar het werd wel gezien als een taal. Het was pas na de slavernij dat het Nederlands verplicht werd gesteld en het Sranan afgedaan werd als minderwaardige 'negertaal'. Volgens een spreker op die lezing werd dat gedaan om op die manier toch nog grip te kunnen houden op Suriname en haar bevolking. Ik schrok, want die gedachtes over die taal die mij waren aangeleerd waren dus onderdeel van een soort indoctrinatie.
Niet dat ik nu wel Surinaams wil gaan leren of spreken ofzo want ik versta alles en met behulp van wat glazen bier zal men verbaasd zijn over hoe vloeiend ik het wel niet kan, haha. Bleek dat er voor de afschaffing van de slavernij zelfs boekjes werden uitgegeven, soort van Lonely Planets van die tijd, waardoor men bijvoorbeeld in het buitenland basis-Surinaams voor handelaars kon leren alvorens men ons land bezocht. Rond 1844 ontstonden bijvoorbeeld ook de eerste scholen voor slaven, opgezet door de EBG, waarbij men ook Sranan Tongo leerde.

een overzicht van de feestdagen

Eigenlijk was het dus zoals vroeger in Nederland waar de elite Latijn sprak en het klootjesvolk gewoon Hollands of het dialect van hun streek. Zo sprak in Suriname de elite Nederlands en het klootjesvolk Sranan. De elite beheerste natuurlijk beide talen om te kunnen communiceren met hun slaven of horigen.
Nu kom ik daar zo op omdat men het hier heel de tijd heeft over natievorming. En daarom wil men allerlei vergezochte dingen doen als straatnamen en plaatsnamen veranderen omdat het herinnerd aan de kolonisatie. Tja, ik denk dan accepteer dat deel van de geschiedenis en als je echt meer focus wilt op de andere namen, doe dat dan in nieuwe wijken.Daarnaast vind ik het raar dat er maar weinig wordt gedaan aan het Sranan. Niet dat ik vind dat Sranan de officiele taal moet worden. Ik ben wel voorstander van tweetaligheid!

Er wordt gezegd dat er geen officiële schrijfwijze is, maar dat is dus wel zo ontdekte ik op die zelfde lezing. Taal is natuurlijk onderdeel van de identiteit van een land dus bij natievorming zou men meer aandacht moeten besteden aan de taal die niet voor niets Surinaams of Sranan(tegenwoordig kom je zelfs het racistische 'Neger-Engels' van vroeger nog tegen, sommige groepen gebruiken die term nog!!).

enkele wijze levenslessen

Ik was dus verbaasd toen ik naar het AZP(Academisch Ziekenhuis Paramaribo) belde en een welkomstboodschap in drie talen kreeg: Nederlands, Engels en Sranan! Ik vond dat geweldig want dat is NERGENS zo! Zelfs overheidsinstanties hebben telefoonbeantwoorders in het Nederlands alleen, sommige organisaties zelfs in het Engels alleen, en natuurlijk word er bij sommigen gewoon niet opgenomen., winkey face!

Ik schreef er een bericht over en waar ik bang voor was, gebeurde. Men vond het racistisch want waarom dan niet ook een van de andere talen. Toen brak mijn klomp en ik dacht toch nog WDF?! Iedereen spreekt  Sranan, BEHALVE IK!,  dus logisch dat men voor die taal kiest en niet voor een selectie van alle talen die dit land rijk is. Hoe lang zou het dan wel niet duren allemaal?

Anyway, grote mond over de oude kolonisator en natievorming en blablablalbalbalbalbalbalablablabalba en maar 1 ziekenhuis(en de SLM!) waar men in het Nederlands en het Sranan te woord gestaan wordt. Want zelfs nu nog zijn de immigranten die komen uit Brazilie en andere landen zoals Jamaica of Haiti, het Sranan wel machtig en niet het Nederlands of het Engels of het Javaans of het Hindi of het Aucaans of het Arowaks of het Galinja... waarom zijn er zoveel ego's hier in dit land die zelfs bij zo een bericht, wat een beetje goed nieuws is voor het hele land als eenheid, al meteen op hun borst gaan slaan, "En Ik Dan?"  schreeuwen en ineens vergeten dat ze in eerste instantie nog steeds Surinamer zijn ongeacht hun etniciteit.