het vergif dat vooroordeel heet

Iedereen heeft vooroordelen. Daar ben ik honderd procent van overtuigd. Voor mij is het dus niet een kwestie van ‘je mag geen vooroordelen hebben’. Dat kan niet want het is mens eigen, je vormt een beeld in je hoofd van iets of iemand, gebaseerd op dat wat je in het verleden hebt meegemaakt. Dat gaat vanzelf. Voor mij is het een kwestie van ‘hoe ga ik er mee om?’.

Als iemand geen besef heeft van hoe de menselijke geest in elkaar steekt, kan zo iemand vooroordelen tot feiten maken ongeacht wat de praktijk uit wijst. En die zelfbedachte feiten kunnen iemands gedachten beheersen en als eerste naar boven komen bij het zien van iets of iemand waar het vooroordeel over heerst. Dat kan leiden tot racisme en discriminatie.

Eerder verteld, twee getinte mannen, waarschijnlijk Marokkaans, hadden mij flink te grazen genomen.Voor ik genezen was van de verwondingen was ik al hulp gaan zoeken bij een psychiater en had ik mezelf gedwongen om weer, alleen, de straat op te gaan. Zo een ervaring kan leiden tot straatvrees maar ook tot haat jegens een specifieke groep en dat wilde ik niet, absoluut niet, in mijn systeem hebben. 

Ik ben echt met die gevoelens aan de slag gegaan. Zoals ik al zei, je voelt dingen en ze worden getriggerd door wat je om je heen ziet. De eerste persoon van Noord Afrikaanse afkomst die mij aansprak na het ongeval, deed mijn hartslag versnellen met bijna duizend procent. Ik stond hem toch vriendelijk te woord. Maar goed ook want hij vroeg gewoon de weg. Vanaf dat moment ging het vrij snel met mijn genezing, zowel lichamelijk als geestelijk.

Ik moet zeggen dat ik in Nederland meer dingetjes heb meegemaakt. Maar ik heb altijd geprobeerd niet mee te gaan in een soort van tegenoffensief van haat. En ik heb ook dingetjes met mijn ‘eigen mensen’ meegemaakt waar ik nu nog verbaast over ben. Vaak hoorde ik dat ik blank wilde of dacht te zijn. Meestal ging ik lachen daarom want dat is echt stupiditeit tot en met. Wat ook erg was, is als mensen zeiden ‘ja, maar jij bent wel okay.’ Die heb ik door de jaren heen heel vaak gehoord en iedere keer met gemengde gevoelens.

Ik had verwacht dat ik in Suriname minder met discriminatie en vooroordelen te maken zou hebben. De rest van de wereld ziet het natuurlijk ook als het goede voorbeeld. Aan de oppervlakte is het ook zoals Cynthia mcLeod ook zei: “een goed voorbeeld van een multiculturele samenleving die werkt!”. Het doet me dan ook pijn om te zeggen maar ik heb in een jaar tijd in Suriname best veel opmerkingen gehoord waarvan ik dacht ‘hmm, niet op maar van het randje’. En dan overdrijf ik niet..

Ik vind het hier erger dan in Nederland maar niks ervan is goed te praten, waar dan ook. Erger hier omdat iedereen hier een kleurtje heeft, in het nu of in de stamboom. Ik moet altijd lachen als ik dat lied hoor “Wi Na Wang”(Wij zijn een). Zo zat ik bij iemand in de auto en er staken vier jongetjes over, ik denk tieners. “Kaolo djoekas!!!”, zei die persoon, “dat soort types doen al die berovingen enzo!!”. Vervolgens zag hij mijn collega, een typisch voorbeeld van een blaka rosoe(zwarte roos), en probeerde haar te versieren….

Ook zei iemand een keer "Ach, die Indianen kunnen niks behalve bier drinken". Dat was als een dolk in mijn buik. Ik heb alleen gezegd dat ik zelf deels van Indiaanse afkomst was en er ook trots op ben. Daarmee was het gesprek afgelopen want ik drink ,sinds ik hier ben, niet meer zoveel bier haha en ik kan best veel..

Een andere keer zei iemand “Deng nengre jongoe!!”(Die negers, tjongejonge) om vervolgens te vertellen dat zijn eigen moeder een halfbloed was. “Mi granma beng deng wang nengre toe” was zijn manier van goedpraten(“mijn oma was een negerin”). Iedere keer als ik dit soort dingen hoor vraag ik me af of ik erop in  moet gaan. Of dat ik de dommen gewoon dom moet laten zijn.

Ik ben verder gaan kijken over hoe men omgaat met afkomst in dit land. Zelfs politieke partijen zijn gericht op etniciteit, op een paar na. Allemaal pretenderen ze wel voor iedereen van elke etniciteit te zijn. Maar als je dat echt bent, moet het geen agendapunt zijn. En als zoiets gezegd wordt, wil dat zeggen dat het bijzonder is.

Nu weet ik waarom het in Suriname nog speelt. Het verleden maakt dat bijvoorbeeld kleur nog steeds een rol speelt. Bijzonder is ook de verdeeldheid van Creolen en Marrons, of stadsnegers en bosnegers. Ik vind dat rassensysteem een van de grootste littekens van de slavernij. Het zorgt ervoor dat een volk niet echt een is.

De Marron in de regering vecht voor zijn mensen, evenals de Javaan en de Hindoestaan. De Creool idem. Maar wat te denken van al de mensen die gemengd zijn. Ben je verplicht een kant lief te hebben en de andere kant te haten? Wie wordt dan jouw volksvertegenwoordiger?

Het is überhaupt raar dat men hier nog steeds de etniciteit benoemd en niet praat over Surinamers… en dat er in Nederland al jarenlang discussies zijn over autochtoon of allochtoon, medelanders of Nederlanders,etc. Ik vind het een lastig onderwerp moet ik zeggen maar ik hoop wel dat iedereen hier ooit gewoon een Surinamer is. Eens zei iemand:’… want als die boot hier zou aanmeren en ons zou aanbieden terug te keren naar het land van onze voorouders, zou niemand gaan……”

Heb ik nu helemaal geen vooroordelen? 'Nee' zeggen zou mijn grootste leugen ooit zijn. Maar ik heb ervoor gekozen om het dagelijkse gevecht aan te gaan met die muur die elk vooroordeel opwerpt. Ik breek het af zodat ik ieder persoon die op mijn pad komt een eerlijke kans geef. En ook omdat ik niet dat soort vergif in mijn systeem wil. 

Dat zou betekenen dat ik mijn leven door negativiteit zou laten leiden. En weet je, door al die jaren in de horeca heb ik geleerd elke gast te behandelen alsof het de eerste is, ook al is het voor jou de honderdste persoon met dezelfde vraag. Toen dacht ik ja, dat is het ook. Waarom iemand die je voor het eerst ziet gelijk belasten met zaken waar die geen weet van heeft, die met anderen te maken hebben, alleen maar omdat ze enigszins op elkaar lijken?!..

Door het werken in de horeca heb ik ook wel gemerkt dat er bepaalde gelijkenissen zijn die cultuurgebonden zijn of afhankelijk van uit welke sociale laag iemand komt. En dan nog train ik mezelf erin een open mind te hebben.

En ja, dan kom je een keer iemand tegen die echt de belichaming van die vooroordelen is..snel ontwijken en verder .. dat is dan gewoon een onwetend persoon omdat die persoon onwetend is.. niet omdat deze Chinees, Creools, Marron, Hollands, Hindoestaans of wat dan ook is.

Ik beschouw ons allemaal steeds meer als wereldburgers. Eigenlijk geloof ik in die globale wereld. Dat kwam echt door mijn verleden waarin men mij toen ik hier nog woonde al vroeg of ik uit Nederland kwam. Toen ik merkte dat ze mij niet geloofden als ik ja zei, ben ik in het vervolg gaan zeggen 'ik ben een wereldburger!'. En daar hou ik nog steeds aan vast.Een wereldburger, geboren in Suriname en heel lang gewoond in Nederland..